Na czym polega upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka przeznaczona jest dla osób prywatnych nie prowadzących własnej działalności gospodarczej (a więc nie będących przedsiębiorcami), które z powodu swojej niewypłacalności potrzebują pomocy w postaci częściowego lub całkowitego oddłużenia. Decyzja o złożeniu wniosku jest trudna, ale dla niektórych jest jedynym słusznym sposobem na rozwiązanie problemu zadłużenia. Na czym polega proces, kiedy warto ogłosić upadłość konsumencką i jakie są jej konsekwencje?
Upadłość konsumencka ma zastosowanie wyłącznie do długów zaistniałych przed jej ogłoszeniem i jest uznawana przez sąd w sytuacjach, kiedy konsument jest niewypłacalny, tj. gdy jego miesięczne wynagrodzenie jest zbyt niskie, by pokryć wydatki związane z utrzymaniem oraz spłatą zadłużenia. Instytucja upadłości konsumenckiej jest regulowana przez Prawo upadłościowe i naprawcze. Ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Dz. U. poz. 1306), nowelizowana po raz ostatni w 2019 roku.
Ze względu na przysługiwanie upadłości konsumenckiej wyłącznie dla osób nie prowadzących działalności gospodarczej i nie będących przedsiębiorcami, sytuacje w których możliwe jest ogłoszenie takiej upadłości posiadają pewne ograniczenia. W praktyce wniosek o upadłość konsumencką składany jest przede wszystkim w sytuacjach, kiedy osoba nie ma realnych możliwości spłacania zaległych zobowiązań finansowych względem wierzycieli. Rozstrzygnięcie o upadłości odbywa się zawsze w sądzie, na wniosek złożony przez dłużnika lub wierzyciela.
Czym jest upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka ma zastosowanie wyłącznie do długów zaistniałych przed jej ogłoszeniem i jest uznawana przez sąd w sytuacjach, kiedy konsument jest niewypłacalny, tj. gdy jego miesięczne wynagrodzenie jest zbyt niskie, by pokryć wydatki związane z utrzymaniem oraz spłatą zadłużenia. Instytucja upadłości konsumenckiej jest regulowana przez Prawo upadłościowe i naprawcze. Ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Dz. U. poz. 1306), nowelizowana po raz ostatni w 2019 roku.
Ze względu na przysługiwanie upadłości konsumenckiej wyłącznie dla osób nie prowadzących działalności gospodarczej i nie będących przedsiębiorcami, sytuacje w których możliwe jest ogłoszenie takiej upadłości posiadają pewne ograniczenia. W praktyce wniosek o upadłość konsumencką składany jest przede wszystkim w sytuacjach, kiedy osoba nie ma realnych możliwości spłacania zaległych zobowiązań finansowych względem wierzycieli. Rozstrzygnięcie o upadłości odbywa się zawsze w sądzie, na wniosek złożony przez dłużnika lub wierzyciela.
Jak ogłasza się upadłość konsumencką?
Upadłość konsumencka jest sprawą rozwiązywaną na drodze sądowej, więc wymaga wniesienia wniosku samodzielnie lub poprzez kancelarię prawną. Z perspektywy konsumenta, który nie jest najczęściej doświadczony w uczestnictwie w sprawach sądowych, korzystanie z pomocy adwokata z Wrocławia jest zdecydowanie korzystnym rozwiązaniem – prawnik pomoże nie tylko w odpowiednim przygotowaniu i sformułowaniu wniosku o upadłość, ale też przygotuje konsumenta do sprawy i pytań, jakie mogą pojawić się przed wydaniem decyzji przez sąd.
Podczas rozprawy o ogłoszenie upadłości konsumenckiej sąd decyduje, czy długi mogą zostać umorzone i jaka ich część pozostanie dłużnikowi do spłacenia. Decydując się na złożenie wniosku o upadłość konsumencką trzeba liczyć się z tym, że możliwe jest uznanie przez sąd częściowej upadłości likwidującej jedynie część zadłużenia. W takich przypadkach sąd ustala plan spłat dalszego zadłużenia lub nakazuje sprzedaż majątku w celu likwidacji zadłużenia (sąd może nakazać oddanie auta, mieszkania lub innej własności na poczet pokrycia długów wobec wierzyciela).
Zgodnie z nowelizacją prawa upadłościowego z 30 sierpnia 2019 roku, dłużnicy mają obecnie możliwość wnioskowania o zawarcie ugody z wierzycielem i pominięcie składania wniosku sądowego o ogłoszenie upadłości, jeśli oczywiście wierzyciel wyrazi zgodę na podpisanie ugody. Zgodnie z tą samą nowelizacją, całkowite umorzenie długu jest możliwe tylko w sytuacji, gdy sąd udowodni, że dłużnik nie posiada majątku, a upadłość ogłaszana dla konsumentów, którzy doprowadzili do zadłużenia z premedytacją jest możliwa pod warunkiem, że zobowiążą się oni do spłaty zadłużenia w okresie od min. 36 miesięcy do 7 lat.
Zgodnie z nowelizacją prawa upadłościowego z 30 sierpnia 2019 roku, dłużnicy mają obecnie możliwość wnioskowania o zawarcie ugody z wierzycielem i pominięcie składania wniosku sądowego o ogłoszenie upadłości, jeśli oczywiście wierzyciel wyrazi zgodę na podpisanie ugody. Zgodnie z tą samą nowelizacją, całkowite umorzenie długu jest możliwe tylko w sytuacji, gdy sąd udowodni, że dłużnik nie posiada majątku, a upadłość ogłaszana dla konsumentów, którzy doprowadzili do zadłużenia z premedytacją jest możliwa pod warunkiem, że zobowiążą się oni do spłaty zadłużenia w okresie od min. 36 miesięcy do 7 lat.
Konsekwencje ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie ma ograniczonych ram czasowych, w których obrębie sąd musi wydać jednoznaczną decyzję dotyczącą bankructwa. Ogłoszenie następuje zwykle od 3 tygodni do 3 miesięcy po złożeniu wniosku. Po ogłoszeniu prowadzone jest tzw. postępowanie upadłościowe – majątek osoby ogłaszającej upadłość zostaje zlikwidowany, a następnie pojawia się plan spłaty długów opracowany przez sąd (obejmujący 12, 24 lub 36 miesięcy). Postępowanie może przebiegać szybciej, jeśli sąd umorzy zobowiązania dłużnika całkowicie. Całe postępowanie o upadłość może trwać do 5 lat.
Z perspektywy osoby zadłużonej, nie widzącej perspektywy szybkiej spłaty i uregulowania zadłużenia, upadłość konsumencka może wydawać się słusznym i łatwym rozwiązaniem. W praktyce jednak jest to często długi proces sądowy niosący za sobą poważne konsekwencje dla samego konsumenta. Już sama decyzja o częściowym, a nie całkowitym umorzeniu długu może okazać się dla dłużnika trudnym rozwiązaniem sprawy. Samo ogłoszenie upadłości oznacza, że w przypadku nagłego i bezpodstawnego zrezygnowania z pracy zawodowej sąd ma możliwość umorzenia postępowania o ogłoszenie upadłości oraz zablokowania możliwości składania wniosku o oddłużenie w przyszłości.
W zakresie majątku dłużnika ogłaszającego upadłość konsumencką, ze względu na podejmowanie przez sąd działań w kierunku umorzenia długów i możliwej, przynajmniej częściowej spłaty zadłużenia, konsument traci wszelkie prawo do zarządzania swoim majątkiem i przekazuje je syndykowi. Jeśli dłużnik jest w związku małżeńskim, decyzja o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej oznacza automatyczne nastąpienie rozdzielności majątkowej.
