Mediacje rozwodowe – kiedy warto się na nie zdecydować?
Rozstanie z mężem lub żoną to trudna decyzja, która pociąga za sobą wiele konsekwencji. Rozwód może spowodować problemy finansowe, nieumiejętność pogodzenia pracy zawodowej z wychowaniem dzieci, ale także wzmagać poczucie krzywdy i żalu. Brak umiejętności komunikacji to niestety częsty problem, który jest podstawą kryzysu w wielu związkach. Sposobem na rozwiązanie konfliktów są mediacje rozwodowe. Dlaczego?
Mediacje - definicja
Mediacją określa się sposób pomocy prawnej w wypracowaniu przez strony konfliktu wspólnego rozwiązania, który zakończy spór. Cechą wyróżniającą mediacje od innych form rozwiązywania konfliktów jest to, że opierają się na dobrowolności i chęciach do wypracowania satysfakcjonującego rozwiązania. Co więcej, są to poufne rozmowy przeprowadzane w komfortowych warunkach przez mediatora, czyli neutralną osobę z zewnątrz.
Największą zaletą wprowadzenia mediatora jest to, że przez cały proces rozwiązywania konfliktu mediator pozostaje bezstronny i nie narzuca stronom decyzji, a jedynie prowadzi proces, wspierając komunikację i pomagając osiągnąć porozumienie.
Czym są mediacje rozwodowe?
Mediacje rozwodowe to szczególny rodzaj mediacji, którzy dotyczy kwestii rodzinnych, małżeńskich i pokoleniowych. Mediacje rozwodowe są wprowadzane w sprawach o rozwód (lub separację) i zwykle przeprowadzane w dwóch przypadkach:
- mediacje rozwodowe przeprowadzane na wniosek stron; zwykle po to, aby skrócić czas trwania procesu sądowego,
- mediacje rozwodowe na podstawie decyzji sądu - mogą być przeprowadzane, ale tylko za zgodą stron.
Kto może być mediatorem rozwodowym?
Mediatorzy to przeszkoleni specjaliści, którzy posiadają wiedzę i umiejętności do prowadzenia różnego rodzaju mediacji, w tym mediacji rozwodowych. Chociaż mediacje rozwodowe mieszczą się w grupie mediacji cywilnych, a konkretnie rodzinnych, to stanowią oddzielną kategorię. Prawo nie określa jednak jasnych kryteriów, jakie powinien spełniać mediator. Przede wszystkim art. 183 kodeksu postępowania cywilnego określa, że:
“§ 1. Mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych”.
Regulacje znajdują się też w art. 436:
“§ 3. Mediatorami mogą być także kuratorzy sądowi oraz osoby wskazane przez rodzinne ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne.
§ 4. Jeżeli strony nie uzgodniły osoby mediatora, sąd kieruje je do mediacji prowadzonej przez mediatora, o którym mowa w § 3, albo do stałego mediatora posiadającego wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne w zakresie prowadzenia mediacji w sprawach rodzinnych.”
Mediacje rozwodowe - zalety i zasady
Mediacje par, szczególnie tych posiadających dzieci, to trudne i wymagające zaangażowania rozmowy. Są trudne, zwłaszcza wtedy, gdy małżeństwo ma duże problemy z komunikacją, nie radzi sobie z emocjami czy skrywa głębokie żale do drugiej osoby. Kiedy nie pomagają inne metody rozwiązania konfliktu, mediacje są jedynym sposobem na uratowanie małżeństwa. Dlaczego?
1. Dobrowolność podjęcia mediacji
Podstawą do prowadzenia mediacji jest chęć uczestniczenia w nich. Co więcej, strony muszą wiedzieć, co chcą osiągnąć i niezmuszani do niczego, z własnej woli brać udział w spotkaniach. Mediator, który jest osobą bezstronną, nie może zmuszać do podejmowania decyzji, nakłaniać stron ani wywierać presji, dzięki czemu rozmowy przebiegają w komfortowych warunkach.
2. Bezstronność osoby prowadzącej mediacje rodzinne
Na mediatorze ciąży duża odpowiedzialność, ponieważ przez cały proces facylitacji musi pozostać obiektywny. Nie może faworyzować żadnej nie stron i dbać o to, aby małżonkowie podczas mediacji rozwodowych wiedzieli, że są traktowani jednakowo i mają takie same prawa.
3. Neutralność mediacji rozwodowych
Chociaż wielu osobom wydaje się, że potrafią udzielać rad, to nikt nie wypracuje lepszego rozwiązania dla siebie niż sama skłócona para. Dzięki zapewnieniu neutralności mediacji rozwodowych można mieć pewność, że stronom nie będą sugerowane żadne rozwiązania, a mediator będzie jedynie starał się wydobywać konkrety. Rolą mediatora jest pomoc w samodzielnym podjęciu decyzji.
4. Poufność mediacji rozwodowych
Rozmowy o problemach w małżeństwie toczone podczas mediacji rozwodowych zostają za zamkniętymi drzwiami. Wszystkie poruszane kwestie są objęte tajemnicą, a mediator nie może ujawnić nikomu tego, czego się dowiedział podczas rozmów - nawet gdyby został wezwany w charakterze świadka.
5. Szybkość mediacji rozwodowych
Sprawy sądowe dłuższą się miesiącami i latami, co potęguje stres, który negatywnie wpływa na codziennie funkcjonowanie i zdrowie. Ogromną zaletą mediacji jest czas. Mediacje rozwodowe trwają zdecydowanie krócej niż postępowanie sądowe w przypadku samych rozwodów, a mniejszy stres towarzyszący mediacjom niż rozprawie, chęci do rozwiązania konfliktu i komfortowe warunki sprawiają, że niektóre sprawy rozwodowe kończą się już na pierwszym spotkaniu mediacyjnym.
